Hareketli protez ne demektir?
Bir veya daha fazla diş eksiklikliğinin tedavisinde kullanılan, hastanın isteği zaman rahatlıkla takıp çıkarabildiği, üzerinde eksik dişlerin yer aldığı apareylerdir.
Kaç çeşit hareketli protez vardır?
Beş tip hareketli protez vardır. Bunlar;
Klasik parsiyel protezler: Tutuculuğunu ağızda kalan dişlere tutunan kroşe (çengel) ile sağlayan hasta tarafından rahatlıkla takılıp çıkarılabilen apareylerdir. Halk arasında çengelli protez olarak bilinir.
Hassas bağlantılı protezler: Birden fazla diş eksikliğinde kullanılan, tutuculuğunu ağızda kalan doğal dişlere yapılan porselen kuronlardan (kaplamalardan) alan kroşesiz (çengelsiz) hareketli protezlerdir.
Tam protezler: Doğal dişlerin tamamının eksik olduğu hastalara uygulanan takıp çıkarılabilen apereylerdir. Halk arasında takma diş olarak bilinir. İmmediat protezler: İmplant tedavisi uygulanacak olan veya tüm dişleri çekilmesi gereken hastalara cerrahi işlem sonrası hemen uygulanan geçici hareketli protezlerdir.
Diş üstü protezler: Ağızda var olan, bir süre sonra çekimi düşünülen diş veya kök üzerine uygulanan tutuculuğunu protezin içinde kalan dişlere yapılan başlıklardan alan hareketli protezlerdir. Dışarıdan bakıldığında tam protezlerle aynı görünümdedir.
Hareketli protezlerin avantajları nelerdir?
Bazı hareketli protezlerde diş kesimine ihtiyaç kalmadan kısmi diş eksiklikleri tamamlanabilir. Ayrıca, implant tedavisine göre daha hızlı ve daha ekonomik bir tedavi seçeneğidir.
Klasik parsiyel protezler (Çengelli protezler) yapılırken kalan dişlerimi kaplatmama gerek var mıdır?
Parsiyel protezler yapılırken özellikle kroşelerin (çengellerin) yerleştiği dişlerde kaplama ihtiyacı olabilir. Bir diğer alternatif ise diş hekiminin dişlerin üzerine hazırladığı yuvaya protezin stabilizasyonu ve tutuculuğunu sağlayan protez parçalarının yerleştirilmesidir.
Hareketli protezlerin yapımı ne kadar zaman alır ve kaç seans sürer?
Eğer porselen kaplama yapılması gerekmiyor ise 5-6 seans sürer ama diş hekimi gerekli gördüğünde bu seans sayılarını arttırabilir. Protez takıldıktan sonra ağıza uyumlanması birkaç seans daha sürebilir. Hastanın dört dörtlük kullanabilir hale gelmesi yaklaşık 1 ay gibi bir süre alır. Hareketli protez yapılacağı zaman dişlerin uyuşturulması gerekir mi? Porselen kaplama yapılmayacak ise iğne yapılmasına (uyuşturma işlemi) gerek yoktur.
Hareketli protezlere alışmak zor mudur, ne kadar zamanda alışabilirim?
Hareketli protezlere alışmak öncelikle hasta psikolojisi ve zaman ile ilgidir. Zaman geçtikçe proteze alışmak daha da kolaylaşır. Genellikle bir ayda hasta protezleri kabullenir ve protez ile yaşam kolaylaşır.
Hareketli protezlerimi taktığımda ilk zamanlar ne gibi sorunlar yaşayacağım?
İlk takıldığında yemek yemek, konuşmak, protezi ağızda tutmak ve çiğnemek gibi fonksiyonlarda problem yaşanabilir zaman geçtikçe ve proteze alıştıkça bu problem azalır ve tamamen ortadan kalkar.
Protezimi ilk taktığımda yemek yemekte sorun yaşayacak mıyım?
Yeni protezlerle yemek yemeğe alışmak kişiden kişiye değişmekle beraber, alışmak için bazen 1 aya varan bir süre gerekebilir. Bu süreci hızlı atlatmak için aşağıdaki noktalara dikkat edilmesi gerekir:
- Dudakları açmadan yemekleri yavaş yavaş çiğnemek,
- Başlangıçta ağızın her iki tarafına da lokma alarak çift taraflı çiğneme yapmak,
- Ağıza ufak lokmalar almak,
- Protezin ilk uygulandığı günler kaslar yeniden güçlenene kadar makarna, sebze yemekleri, pilav gibi yumuşak yiyecekler tercih etmek,
- En ufak bir vurukta mutlaka hekime giderek düzeltme yapılmasını sağlamak,
- Yeni yapılmış hareketli protezlere alışmak için kararlı olmalı ve vazgeçmemelisiniz. Önceden kullandığınız proteziniz varsa, yeni proteze alışma döneminde yaşadığınız sorunlardan kaçmak için eski protezinizi kullanmayınız. Israrla yeni proteze alışmaya çalışmalısınız.
Hareketli protezimi taktığımda konuşmam değişecek mi?
Protezler ilk takıldığında, dişler, dil, dudak ve yanak protezin varlığına alışana kadar, bazı seslerin çıkarılmasında sorunlar olabilir. Bu durumda yüksek sesle ve ayna karşısında sürekli kitap okunmalı ya da konuşulmalı. Zamanla konuşma problemi tamamen ortadan kalkacaktır.
Hareketli protezlerimi mutlaka gece çıkarmak zorunda mıyım?
Protezlere hızla alışabilmek için ilk zamanlar, protezin yemek sonrası temizlenip hemen takılması ve geceleri çıkarılmaması önerilir. Ancak daha sonra protezin oturduğu yumuşak dokuların dinlenebilmesi için gün içinde yalnız kaldığınız zamanlarda veya geceleri protezleri çıkarmanız gerekir.Hareketli protezlerime yapıştırıcı kullanabilir miyim? Protez yapıştırıcılarını kullanmadan önce mutlaka diş hekiminize danışmanız gerekir. Uzun süreli protez yapıştırıcılarının kullanımı istenen bir durum değildir. Fakat kısa süreli kullanımı bazı hastalarda önerilebilir.
Hareketli protezlerin bakımı nasıl yapılır?
Yemeklerden sonra protez çıkarılarak ağızdaki dişler diş fırçası ve diş macunuyla temizlenmelidir. Hareketli protezler ise macun kullanmadan, ayrı bir diş fırçası (yumuşak) ve sıvı sabun ile temizlenmelidir. Ağız dışında kaldığı sürede temiz içme suyu içerisinde bırakılmalıdır. Bekleme suyunun içerişine herhangi bir kimysal eklenmemeli ve sıcak su kullanılmamalıdır. Haftada bir defa temizleme tabletleri kullanılmalıdır.
Hareketli protez kullanan bir hasta olarak ne kadar zamanda bir hekime gitmem gerekir?
Yumuşak dokuların ve varsa dişlerin kontrolü için en az 6 ayda bir diş hekimine görünmeniz gerekir. Diş hekimi yapacağı bu kontrollerde dişlerde meydana gelen problemlerin yanı sıra protezin cila ve bakım işlemlerini de gerçekleştirir. Bu nedenle kontroller büyük önem taşır.