Ortodonti diş hekimliğinin özel bir dalı olup, dişlerde ve yüzde bulunan düzensizliklerin teşhisi, korunması ve tedavisi ile ilgilenen dalıdır. Maloklüzyon adı verilen düzensiz ya da “kötü” kapanış ortodontik tedavi ile düzeltilebilir.
Dişler neden çapraşık olur ve nasıl tedavi edilir?
Diş büyüklükleri, çene büyüklüğü ile uyumlu olmadığı zaman dişler çeneye yerleşmek için çapraşık ya da aralıklı dizilir. Bu gibi dişsel ve iskeletsel bozukluklarda dişleri tekrar olmaları gereken dizime getirmek için ortodontik tedavi uygulanır.
Dişler düzgün dizilmiş olmasına rağmen çenenin önde ya da geride olması problem olur mu?
Estetik olarak hastayı dişin güzel dizilmesi tatmin etse bile fonksiyon olarak dişler tam üst üste gelmediği için zamanında tedavi edilmesi tercih edilir.
Ortodontik tedavinin yaşı var mıdır?
Sadece dişlerde görülen çapraşıklıkların tedavisinin yaşı yoktur. Her yaşta tedavi edilir. Ancak çenelerin önde ya da geride olması dediğimiz iskeletsel bozuklukların tedavisi 12 yaş öncesi yapılmalıdır. İleri yaşlarda bu tedavi çok daha zor olmaktadır. Yine de hastalarımıza 7 yaşından önce bir ortodontik muayene olmasını öneriyoruz.
Ortodontik tedavide sadece tel takılarak mı tedavi yapılır başka alternatifler de var mıdır?
Dişlerin düzeltilmesi işleminde genellikle braket dediğimiz teller kullanılır ancak teknolojinin gelişmesi ile dişlerin arka yüzeylerinde sabitlenen braketler, şeffaf plaklar, porselen braketler gibi estetik çözümler de tedavi amaçlı kullanılmaya başlanmıştır.
Dişlerinde çapraşıklık olan bir hasta ortodontik tedavi görmezse ne gibi sorunlar yaşar?
Estetik bir gülüş kişinin kendine olan güvenin artmasını sağlar. Düzgün sıralanmış dişlerin en sağlıklı tedavisi ise ortodontidir. Çapraşık dişlerin varlığı demek dişler arasında temizlenmesi zor alanlar demektir. Temizlenmesi zor alanlar çürüğe yatkındır. Yani çapraşıklık varlığında ortodontik tedavi sadece estetik amaçlı değil, sağlığın korunması amacıyla da yapılmalıdır.
Ortodontik tedavi öncesi ağızda ne gibi hazırlıklar yapmak gerekir?
Ortodontik tedavi öncesi mutlaka ağızdaki çürükler ve kanal tedavileri yapılmış olmalıdır. Ortodontik tedavi başladıktan sonra düzenli aralıklarla hekim tarafından yapılacak profesyonel diş taşı temizliği ve evde hasta tarafından uygulanması gereken özel ağız bakımı yeni oluşabilecek çürüklerden ve diş eti sorunlarından korunmada etkili olacaktır.
Ortodontik tedavi sırasında dişlere nasıl bir bakım uygulamak gerekir?
Ortodontik tedavi gören hastalar ortodontik diş fırçası ile günde 3 kere diş fırçalamanın yanında arayüz fırçaları ile braketlerin aralarını mutlaka temizlemelidir. Ağız gargaraları bu bakıma yardımcı olarak kullanılabilir.
Ortodontik tedavi sırasında braketlerin düşmemesi için ne gibi önlemler alınması gerekir?
Braketler ağızda beyaz dolguya benzer malzemelerle tutturulur. Bu malzemeler aşırı soğuk ve asitli gıdaların tüketilmesi ile dişten ayrılabilir. Sert gıda tüketimi de braketlerin düşmesine neden olabilir.
Braketin düşmesinin zararı nedir?
Dişler üzerlerine uygulanan kuvvetlerle hareket ederler. Braketin düşmesi demek bu kuvvetin artık dişe uygulanmaması yani ortodontik tedavinin kesintiye uğraması demektir. Düşen braketler en kısa zamanda tekrar yapıştırılmalıdır.
Parmak emme sonucu oluşan ön dişlerdeki balık ağzı görüntüsü düzeltilebilir mi?
Burada öncelikli olan etkeni ortadan kaldırmak yani parmak emmeyi zamanında bırakmaktır. Parmak emme 6 yaşından önce bırakılmışsa bir süre dişlerin yerine gelmesi beklenir. Eğer tam olarak düzelmezse 12 yaşından sonra ortodontik tedaviye alınır.
Gömük köpek dişleri yerine getirilebilir mi?
Gömük köpek dişleri röntgendeki pozisyonlarına çenedeki durumuna göre yerine getirilebilir. Bu dişlerin pozisyonlarının tespit edilebilmesi için panoramik röntgen ya da üç boyutlu tomografiler alınır.
Çenenin önde veya geride olması ya da dişlerin çapraşık olması genetik midir?
Bir çocuk anneden ya da babadan büyük diş genetiğini alır, diğerinden ise küçük çene genetiğini alırsa çapraşıklık ortaya çıkar. Ancak anne ya da babada böyle bir sorunun olması çocuğun da dişlerinin çapraşık olacağı anlamına gelmez.
Ortodontik tedavi sonrası verilen takıp çıkmalı apareyi kullanmazsak ne olur?
Ortodontik tedavi sonrası verilen bu apareyler dişlerin son halini almasını sağlarlar. Kullanılmadığında ise dişlerin bozulmasına neden olurlar ve tekrar dişlerin sabit braketlerle braketlenmesi (yeniden tel takılması) gerekebilir.
Ortodontik tedavi sonrası takıp çıkmalı apareylerden başka dişlerin yerinde sabitlenmesini sağlayan sistemler var mıdır?
“Retainer” adı verilen dişlerin arkasına yerşeleştirilen sabit teller vardır, ancak her hastaya uygulanmayabilir. Hekim vakaya göre hangi yöntemi seçeceğine karar verir.