Ağız diş sağlığının temelleri çocukluk döneminde atılmaktadır. Süt dişlenme döneminde koruyucu yöntemler ve hekim muayenesi önemlidir çünkü süt dişleri yerine gelecek sürekli dişler için rehber konumundadır. Çocukluk döneminde ise yeni sürmüş sürekli dişlerin korunması gerekmektedir. Gelecekte sağlıklı bireyler olmak için bakım ve koruma önemlidir.

Bebeklerde ağız-diş bakımı nasıl yapılır?

Bebeğinizin ilk dişi sürer sürmez, temizlemeye başlamalısınız. Bunun için gazlı bez veya yumuşak bir diş fırçası seçmelisiniz. Bebeğinizi emzirdikten sonra dişetlerini ve dişlerini gazlı bezle silmeniz ya da diş fırçasıyla temizlemeniz önemlidir. Aynı zamanda fırçayı daha da yumuşatmak için birkaç dakika ılık suda bekletebilirsiniz.

Bebeğimin /çocuğumun ağız sağlığı için ebeveyn olarak benim ya da bakıcısının alması gereken özel önlemler var mıdır?

Ebeveynlerin ve çocuğun bakımını üstenmiş kişilerin ağız bakımları çocukların ağız sağlığını etkiler. Çürük yapıcı bakteriler doğumdan sonra ağız içerisine yerleşirler. Bu açıdan “bulaşmayı” en aza indirmek için çocuğun bakımından sorumlu olan kişilerin de ağız bakımlarına özen göstermeleri gereklidir. Çocukların yemeklerini tatmak ya da sıcaklığını kontrol etmek için kaşıklarının ebeveyn ya da bakıcılar tarafından kullanılması ya da yemekleri soğutmak için üflenmesi “bulaşmaya” neden olabilir. Özellikle birinci süt azı dişlerinin sürme dönemi olan 18. aydan itibaren buna özellikle dikkat etmek gerekmektedir. Ayrıca sıklıkla çocukların dişlerinde oluşabilecek beyaz, kahverengi ve siyah lekelenmelerin kontrol edilmesi gereklidir.

Diş çıkarma esnasında ne gibi belirtiler görülür?

• Uyku düzeninde bozukluk, huysuzluk ve huzursuzluk,
• Eline aldığı her eşyayı ağzına götürme,
• Ağız çevresinde hafif döküntü,
• Beslenme düzeninde bozukluk,
• Tükürükte artış,
• Ateş.

Diş çıkarma esnasında görülen problemleri nasıl azaltabiliriz?

• Kaşınan dişetine yıkanmış temiz ellerle parmak masajı uygulanabilir bu uygulamayı yaparken nemli gazlı bez kullanabilirsiniz aşırı basınç yapmamaya dikkat edin dişetine zarar verebilirsiniz.
• Meyve filesi içine havuç koyarak hem havuç suyunu içmesi hem de kaşıntı hissinin giderilmesi sağlanabilir.
• İçinde sıvı olan ve soğutulan dişeti kaşıyıcıları bu dönemde iyi bir çözüm olacaktır.
• Bu dönemde bir takım jel veye pomad türü ilaçlar önerilebilir. Bu çözümler sadece kısa süreli bir rahatlama sağlar.
• Huzursuzluk ve uykusuzluk aşırı olursa rahatlatmak için çocuk doktorunuza danışarak parasetamol içeren bir ağrı kesici kullanabilirsiniz.
• Bazı çocuklarda gribal tablo ile beraber ateş de görülebilir. Bu gibi durumlarda hemen çocuk doktorunuzu aramanızda fayda vardır.

Bebeklerin süt dişleri ne zaman tamamlanır?

Bebekler doğdukları anda hemen hemen tüm süt dişleri dişetlerinin altında saklı olsa da şekillenmiştir. Bu dişler bebek genelde altı aylıkken sürmeye başlar ya da dişetlerinden bir miktar görünürler. İlk dişin sürme zamanı bebekten bebeğe değişiklik gösterebilir. Genellikle bebeklerde ilk çıkan dişler alt ön dişlerdir. Bunları takiben üst ön dört diş ile birlikte alt dişlerden ikisi daha sürer. Bundan sonra dişler genellikle çenelerin her iki tarafında aynı zamanda olmak üzere yavaş yavaş ağızda yerlerini alırlar. Bebeğiniz 24 aylık olduğunda ağzında 20 adet süt dişinin bulunması gerekir.

Bebeğimin süt dişleri ne zaman sürecek ve düşecek?

Süt Dişleri	Sürme Zamanı	Düşme Zamanı
Keser Dişler	6 - 12 Ay	6 - 7 Yaş
Yan Keser Dişler	9 - 16 Ay	7 - 8 Yaş
Köpek Dişleri	17 - 24 Ay	9 - 12 Yaş
1. Azı Dişi	12 - 19 Ay	9 - 11 Yaş
2. Azı Dişi	23 - 33 Ay	10 - 12 Yaş

Mama ile beslenen bebekler anne sütü ile beslenen bebeklere göre daha yüksek çürük riski taşır mı?

Mama anne sütüne göre daha karyojeniktir yani daha çürük yapıcı bir gıdadır. O yüzden beslenme sonrası ağızda dişler varsa bakıma daha fazla özen göstermek gerekir.

Biberon çürüğü ne demektir?

Biberon çürükleri bebeklerin özellikle üst ön süt dişlerinde başlayan ve diğer dişlere de yayılan ve çok çabuk ilerleyen yaygın bir çürük tipidir. Bebeklerin ya da çocukların emzirme sırasında ya da biberonla uyutulmasıyla oluşur. Burada çürüğü oluşturan biberon değil, biberonun içerisindeki şekerli, ballı ya da pekmezli süt, mama ya da anne sütüdür. Şekerli sıvıların tüm gece boyunca dişlerle temas etmesi süt dişlerinin hızlı bir şekilde çürümesine yol açar.

Biberon çürüğü olursa çocukta ne gibi sorunlar görülür?

Dişlerin çürümesi sonucu kanal tedavisi ya da dişlerin çekimi ile sonuçlanan bir tablo ile karşılaşabiliriz.

Bebeklerde biberon çürüğünü engellemek için neler yapılabilir?

• Bebeğinizin, şeker içeren sıvı gıda (süt, ballı süt, mama vs.) ile dolu biberonla uyumasına izin vermeyin. Sadece su ile yatmasında bir sakınca yoktur.
• Doktorunuz ile de görüştükten sonra, bebeğiniz 12-14 aylıkken biberon kullanımını bırakın.
• Gün boyunca bebeğinizin rahatlaması için su dışında başka bir sıvı ile dolu biberon kullanmasına izin vermeyin.
• Bebeğinizin yalancı memesini şekere ya da şekerli sıvılara batırmayın.
• Çocuğunuzun yemeğine şeker eklemeyin.
• Bebeğinizin dişlerini ve dişetlerini ıslak bez ya da diş fırçası ile her yemekten sonra temizleyin.
• Bebeğinizin ilk dişi çıktığında en kısa sürede diş hekiminizi ziyaret etmelisiniz.
• Bebeğinize bir yaşından itibaren bardakla içmeyi öğretmelisiniz.
• Bebeğinizin yeterli miktarda fluor aldığından emin olmalısınız. Şehrinizdeki içme sularında fluor bulunmuyorsa diş hekiminize fluor destekleri konusunda danışabilirsiniz.